Achtergrond
Het Strijkkwartet uit 2019 is ontstaan uit een studieopdracht.
Nadat ik mij tot Max Knigge, componist en arrangeur, had gewend voor commentaar op eerdere composities, raadde hij mij aan eens met een strijkkwartet te oefenen op puur instrumentale klanken. Het strijkkwartet biedt daarvoor oneindig veel mogelijkheden en kleuren.
Analyse
I. Homo Ludens
Het deel zet aarzelend in met afgewisselde streken en pizzicati verdeeld over de stemmen, maar dan barst de enthousiaste chaos los. De cello biedt een stevig fundament met een thema verwant aan thema 1 van deel I, dat beantwoord wordt door de altviool, waarop alle stemmen enthousiast invallen. Het spel ontwikkeld zich, er komen twee teams van 2 tegenover elkaar, leidend tot een climax. Het thema wordt met zichzelf in tegenbeweging gecombineerd, waarna een dubbele quasi-fugatische opbouw tot ontspoanning leidt. Een wilde achtervolging volgt, waarin ook de beide teams even herkenbaar zijn. Het deel eindigt met een rustig walsje.
II. Gesprek
Dit deel, Andante, is gekenmerkt door een rustige conversatie, waarin stelling en reactie elkaar afwisselen. Soms leidt dat toch tot enige opwinding, maar in passende tegenbewegingen komt men tot elkaar. De middenstemmen bereiken overeenstemming, door viool en cello op eigen wijze ondersteund. De beide violen laten nog even de uitersten van de stelling horen in hun tegenbeweging, waarna altviool en cello instemmen tot een harmonieus slot.
III. Vogels in de vlucht
Het Presto, Vogels in de vlucht, begint met een zich uitbreiden zwerm van vogels, elkaar steeds sneller opvolgend. Een schrikreactie volgt waarop de bron, een stevig thema in de cello, zich manifesteert. De violen nemen het over en altviool en cello beantwoorden. De andere stemmen reageren nerveus. Maar de rust keert weer. Na een nerveus tussenspel treedt opnieuw onrust op, in afwisseling van hoge en lage stemmen, leidend tot een krachtig slot.
Composities van Wytze Oostenbrug 