Opgedragen aan Nieuw Kamerkoor Delft
Oorsprong
O Magnum Mysterium is een gregoriaans responsoriaal gezang, waarin Maria wordt beschreven en geëerd als de moeder van de zoon van God, die zij in haar schoot draagt.
Achtergrond
De oorspronkelijke gregoriaanse melodie is geschreven in de 8e modus (hypomixolydisch) met finalis op G en reciteertoon op C. Kenmerkend is hier dus, dat deze reciteertoon (dominant) niet zoals gebruikelijk een kwint, maar een kwart boven de finalis ligt. Ik heb deze ligging getransponeerd naar C hypomixolydisch met reciteertoon op F. Daarmee ligt ook F majeur heel dichtbij en vandaar worden d mineur, a mineur en zelfs As majeur bereikt. Het stuk sluit echter af met een Alleluja in A majeur.
De compositie is dus in tegenstelling tot bijvoorbeeld Karawane sterk tonaal met betrekkelijk klassieke modulaties. Op een aantal momenten is de muziek modaal.
Analyse
Het stuk begint in C lydisch met een aantal verwante maar voortdurend aangepaste herhalingen van de kernwoorden over het wonder: Magnum Mysterium. Het Et admirabile heeft een iets gaander tempo in een mix van F groot en C hypomixolydisch, dat in het jacentem praesipeo in D groot weer wordt teruggenomen. De tekst cuju viscera merueunt portare Dominus Christum is grave gezet, wederom in C hypomixolydisch.
Hierop volgt een plechtig maar wiegend Ave Maria in een gaande 6/4 maat in As groot, overgenomen uit mijn Ave Maria uit 2008, waarbij de 4/4 maat naar 6/4 is veranderd.
Het Beata Virgo wordt herhaald in een iets gewijzigde zetting en moduleert in het Dominum Christum naar A groot. Het stuk sluit af met een plechtig Alleluja.
Tekst en vertaling
| O magnum mysterium, et admirabile sacramentum, ut animalia viderent Dominum natum, jacentem in praesepio! Beata Virgo, cuius viscera meruerunt portare Dominum Iesum Christum. | Ave Maria, gratia plena, | Dominus tecum. | Benedicta tu in mulieribus. Beata Virgo, cuius viscera meruerunt portare Dominum Iesum Christum. Alleluia! | O groot mysterie, en wondervol sacrament, dat dieren de nieuw geboren Heer zouden zien, liggend in een kribbe! Gezegend is de Maagd, wier schoot waardig was om te dragen onze Redder, Jezus Christus. | Wees gegroet, Maria, vol van genade, | De Heer zij met u. | Gezegend zijt gij onder alle vrouwen Gezegend is de Maagd, wier schoot waardig was om te dragen onze Redder, Jezus Christus. Alleluia! |
2020-02-05
Composities van Wytze Oostenbrug 